Your search for the ’áhát’íní Future (F)
biihidzóhí 50 entries
’Ach’ą́ nisin ndi shidíbé nído’ahígíí ’ádin.
meat.hunger 1-want.NI but 1-sheep 4-butcher.F 3-1.none.NI’Áádę́ę́’ nánísdzáago łį́į́’ bá nida’deeshjoł.
from.there 1-return.P-GO horse 3-for pl-1-set.out.NCM.F
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Perfective (P) (yi, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- náníshdááh returnfind in Navajo Verb Modes
- Future (F)find in Navajo Verb Modes
- ndaashjooł set piles outfind in Navajo Verb Modes
- -dę́ę́’ from a general location or point in space or time, also out of, off offind in Navajo Postposition Lexicon
’Íídeeshwosh daats’í doodaii’ saad naalkaah bindeeshnish.
1-sleep.F maybe or word research 3-1-work.FBaa dahwiinít’ínígíí shił bééhodoozįįł nissin.
agenda 1-with 3-about-ho-find.out.F 3-1-want.NIbik’ídadidiidis
pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.Fbik’ídazhdidoodis
pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.FDa’adánídi ’áts’ą́ą́’ deeshghał.
restaurant-at ribs 3-1-eat.Fdadizhdínóołkał
pl-3DO-4dpl-start.to.herd.them.(animals).Fdadoohsį́į́ł
pl-3DO-2dpl-eat.it.Fdadoołbish
pl-3DO-2dpl-boil.it.FDamóogo ’áłah ’aleeh ’áko ’áadi nihaadíínááł.
Sunday 3-gather 3-be so there-at 1-Pl-to-2-arrive.Fdazhdidoołhįh
pl-3DO-4dpl-melt.it.FDá’ák’ehdi nídahodoohgoł.
corn.field-at pl-3-2-hoe.Fdeeshį́į́ł
3DO-1-eat.it.Fdeidoołbish
pl-3DO-3dpl-boil.it.Fdidazhdidoołjah
pl-3DO-4dpl-start.fire.Fdididiiljah
3DO-1dpl-start.fire.Fdididííłjah
3DO-2-start.fire.Fdidoołhįh
3DO-2dpl-melt.it.Fdidíníilkał
3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).Fdidínííłkał
3DO-2-start.to.herd.them.(animals).Fdizhdidoołjah
3DO-4-start.fire.Fdizhdínóołkał
3DO-4-start.to.herd.them.(animals).FDíí yihahígíí biyi’, háísh tówónaanígóó ch’aa deeyá?
this year.IGII within who overseas.GOO travel 3-going.F-QDíí yihahígíí biyi’, háísh tówónaanígóó ch’aa deeyá?
this year.IGII within who overseas.GOO travel 3-going.F-Qdoołbish
3DO-2dpl-boil.it.Fdííyį́į́ł
3DO-2-eat.it.Fhadadiiltééł
pl-3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.Fhadadoołtééł
pl-3DO-2dpl-carry.him/her.up.out.of.something.Fhadazhdoołtééł
pl-3DO-4dpl-carry.him/her.up.out.of.something.Fhadeeshtééł
3DO-1-carry.him/her.up.out.of.something.Fhadeidoołtééł
pl-3DO-3dpl-carry.him/her.up.out.of.something.Fhadeidínóołchał
pl-3DO-3dpl-card.it.(as.in.wool).Fhadiiltééł
3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.Fhadínóołchał
3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).Fhaidoołtééł
3DO-3-carry.him/her.up.out.of.something.FHáísh yiską́ągo ’adoogis?
who-Q tomorrow 3-wash.FHodíínáá’ágo bááh dootł’izhí ła’ deeshį́į́ł.
after.a.while-GO bread blue some 1-eat.Fjididoołhįh
3DO-4-melt.it.FNáá’íídéeshtah nisin doodago t’óó siláogóó deeshááł.
again-1-go.school.F 1-want or merely military-to 1-go.FNídeezidgo ’índa hoł ní’deeswod.
month-GO only.then 4-with 2-drive.back.FShimá bighangóó shíni’ ńt’éé’ ch’ééh déyáago shił náhoogéé’.
1-mother 3-home-to 1-desire.to.go past in.vain 1-go.P-GO 1-with ho-become.lazy.XShínaaí shíká ’adoolwoł nisin ńt’éé’ ’áłt’ąą t’áadoo níyáa da.
1-older.brother 1-for 3-run.F 1-want.NI but after.all NEG 3-come.sg.P NEG
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- -ká after, forfind in Navajo Postposition Lexicon
- benefactive
- Future (F)find in Navajo Verb Modes
- yishwoł run alongfind in Navajo Verb Modes
- Neuter Imperfective (NI)find in Navajo Verb Modes
- nisin think, wantfind in Navajo Verb Modes
- ńt’éé’ relates to past time
- ’áłt’ąą after all
- t’áadoo not
- doo --- da frame to negativize verbs and phrases
- Perfective (P) (yi, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- nishááh come, arrivefind in Navajo Verb Modes